Najnowsze tablice trwania życia GUS nie są korzystne dla emerytów. Świadczenia przyznawane od kwietnia br. będą niższe o 6-6,6 proc. Tablice średniego trwania dalszego życia służą ZUS do obliczania wysokości świadczenia, wskaźnik kluczowy dla ustalania wysokości emerytur.

ZUS oblicza wysokość świadczenia osób kończących aktywność zawodową właśnie na podstawie danych GUS. Wartości tych funkcji oblicza się na podstawie liczby osób zmarłych (sklasyfikowanych według roku urodzenia i wieku ukończonego), liczby urodzeń oraz liczby ludności (według roczników urodzenia) według stanu na początek i koniec badanego okresu.

GUS opublikował tablice trwania życia, które są podstawą do przyznania emerytur. Najnowsze tablice będą miały wpływ na wnioski zgłoszone od dnia 1 kwietnia br. do 31 marca następnego roku kalendarzowego. Średnia oczekiwana długość życia dla 60-latka w ciągu roku wzrosła o 15,4 mies., a 65-latka wzrosła o 13,8 mies.  

Dla 60-latków wynosi ona 254,3 (było 238,9 miesięcy, niespełna 20 lat), a dla 65-latków 210,0 (było 196,2 miesięcy, czyli 16 lat i 4 miesiące). To oznacza, że warunki przechodzenia na emeryturę po 31 marca 2023 r. nie będą tak korzystne, jak przez ostatni rok.

Przypomnijmy, że wysokość świadczenia, jakie otrzymają osoby, kończące pracę zależy od zgromadzonych w ZUS i zwaloryzowanych składek oraz kapitału początkowego. Tę wartość dzieli się przez średnie dalsze trwanie życie. Jeśli to ostatnie wydłuża się, to wysokość nowo przyznawanych świadczeń będzie niższa. Zgodnie z aktualnymi tablicami, jak wyżej – obecny 60-latek ma przed sobą 254,3 miesiące życia wobec 238,9 miesiąca wg. tablic opublikowanych przed rokiem. 65-latek ma przed sobą 210 miesięcy życia, wobec 196,2 miesiące rok temu.

Publikowane przez Główny Urząd Statystyczny tablice średniego dalszego trwania życia są kluczowym elementem przy wyliczaniu emerytur ustalanych według nowych zasad. Aby obliczyć wysokość świadczenia, należy podzielić kwotę składek zgromadzonych na koncie w ZUS przez przeciętne dalsze trwanie życia. W tablicy jest ono wyrażone w miesiącach. Im większy licznik oraz mniejszy mianownik matematycznego działania, tym jego wynik, czyli wysokość emerytury, będzie wyższy.

Skąd ta zmiana? Otóż w 2022 r. sytuacja była inna. Paradoksalnie tablice były korzystniejsze dla emerytów, gdyż pandemia koronawirusa, spowodowała rok wcześniej rekordową liczbą zgonów w Polsce, tzw. ponadmiarowych. Liczba zgonów w 2021 r. przekroczyła o 154 tys. średnioroczną wartość z ostatnich 50 lat (przedstawione przez Rzecznika Praw Obywatelskich dostępne analizy uwidoczniły zwiększoną umieralność na COVID-19 w porównaniu z innymi krajami) wpłynęła na statystyki średniego trwania życia. Dla przyszłych emerytów oznaczało to większe świadczenia. Obecnie tendencja ta została wyhamowana.