Szkolenia – niezmiennie – są istotnym elementem działalności Związku na rzecz osób należących do „Solidarności”. Dlatego kolejne przedsięwzięcia są realizowane na bieżąco, a ich organizowaniu nie przeszkodziła nawet pandemia. Zmieniła się tylko na pewien czas formuła prowadzonych działań.

Przeszkolony działacz związkowy potrafi w sposób dużo bardziej kompetentny i efektywny rozwiązywać problemy pracownicze. Dlatego spotkania warsztatowe są organizowane zarówno dla nowych członków „Solidarności”, jak i tych, którzy w Związku są od dawna, ale przyda im się na przykład uaktualnienie informacji ze względu na zmiany w przepisach.

– Na początku każdej kadencji, po wyborach, widać nasilenie szkoleń realizowanych dla nowych działaczy. Z kolei pod koniec kadencji częściej szkolimy osoby, które cykl warsztatów mają już za sobą – zwraca uwagę Przemysław Sąpór z Działu Szkoleń Regionu Gdańskiego NSZZ „Solidarność”.

Zaczyna się od elementów podstawowych

Zagadnienia, z którymi zapoznaje się każda osoba, dotyczą m.in. prawa pracy i prawa związkowego. – Stanowią one podstawę działalności związkowej. Jednocześnie zawsze poruszane są również elementy mające związek z dalszym rozwojem „Solidarności”, aby nowym działaczom od razu przekazać te informacje – mówi Przemysław Sąpór.

– Po pierwsze, podczas spotkania z nowymi osobami trzeba zdefiniować organizację związkową w zakresie istoty jej funkcjonowania – dodaje Tadeusz Grubich z Działu Szkoleń. – Samo założenie organizacji jest stosunkowo proste, ponieważ wystarczy 10 osób do tego, aby się zarejestrować. Stworzenie natomiast organizacji, która byłaby partnerem dla pracodawcy, tak aby można było korzystać w pełni ze swoich uprawnień, jest trudne i wymaga wielu wysiłków. To przede wszystkim umiejętność komunikowania się i motywowania innych osób do działania, a więc budowania dobrych relacji z członkami Związku, co wymaga zarówno czasu, jak i zaangażowania. Na samym szkoleniu pokazujemy pomocne metody.

Formy są dostosowane do celów szkoleń

Z tego powodu zajęcia organizowane są nie tylko w formie wykładów, podczas których przekazywana jest wiedza, ale także w formie warsztatów i ćwiczeń poświęconych temu, jak rozmawiać z członkami Związku, jakich argumentów używać, czy jak budować relacje od chwili pierwszego kontaktu po moment złożenia deklaracji przynależności.

– Przede wszystkim jest to proces, tak samo jak szkolenie, który nie kończy się określonego dnia, tylko jest punktem odniesienia dla pracy na kolejne miesiące – mówi Tadeusz Grubich.

– Misją naszego działu jest wszechstronne wspieranie działaczy związkowych w osiąganiu celów poszczególnych organizacji poprzez przekazywanie aktualnej wiedzy, która jest poparta doświadczeniami oraz kształtowanie nowych umiejętności – stwierdza Irena Jenda, która kieruje związkowym Działem Szkoleń.

Wiedzy nigdy za dużo

Niezależnie od doświadczenia osób, które biorą udział w poszczególnych zajęciach, są tematy przewijające się przez całą kadencję. Do takich należą różne aspekty związane z kodeksem pracy, a zwłaszcza jego kolejnymi nowelizacjami, zarówno tymi wprowadzonymi, jak i planowanymi.

– Dotyczy to przykładowo dyrektyw unijnych, jakie powinny być już wprowadzone do kodeksu, a co nie zostało jeszcze zrobione – przypomina Przemysław Sąpór. – Wprowadzona została natomiast m.in. duża nowelizacja ustawy o związkach zawodowych, która znacząco wpłynęła na nasze programy.

W kończącej się właśnie kadencji prowadzone były także szkolenia związane z realizowanym projektem unijnym. Dotyczyły one prawa pracy, prawa związkowego, ekonomii oraz negocjacji. Ciekawostką były tutaj warsztaty „Gra w przedsiębiorstwo”, pokazujące prowadzenie działań z innej perspektywy. Związkowcy tworzyli i prowadzili bowiem przedsiębiorstwo produkcyjne, musieli podejmować decyzje i zajmować się dokumentacją. – Tym samym uczyli się czytać podstawowe dokumenty występujące w zakładzie pracy, takie jak bilans czy rachunek zysków i strat – dodaje Tadeusz Grubich.

Program można zmienić, jeśli jest taka potrzeba

Warto pamiętać o tym, że same organizacje związkowe również mają wpływ na kształt szkoleń poprzez możliwość zgłaszania swoich potrzeb na konkretne zajęcia.

– Zależnie od tematów i możliwości uczestników różnicowana jest długość szkoleń i miejsce ich realizacji – informuje Irena Jenda.

W ten sposób w minionym roku pojawił się wątek dotyczący sygnalistów. Organizacje zgłaszały bowiem potrzebę przeszkolenia w tym zakresie, choć – jak przyznają związkowi szkoleniowcy – zabrakło tutaj lokalnych, a więc krajowych przepisów (do dziś te kwestie prawne nie zostały w Polsce w pełni rozwiązane). Wcześniej natomiast pojawiały się pytania o Pracownicze Plany Kapitałowe, tym bardziej że organizacje związkowe zostały ustawowo zaangażowane we wdrażanie PPK w zakładach pracy. Regularnie wracają natomiast pytania o szkolenia związane z mobbingiem oraz zakładowym funduszem świadczeń socjalnych. Takie zajęcia są organizowane także dla konkretnych organizacji związkowych.

Na indywidualne zamówienie m.in. przeprowadzono szkolenia (z podstawowej oferty działu) dla grup z gdyńskiej oświaty, związkowców z Tczewa czy pracowników Macro.

Potrzebujesz szkolenia? W jaki sposób o tym powiedzieć?

Samo zgłaszanie zapotrzebowania na szkolenie nie jest sformalizowane, ale najważniejsze jest to, aby tematem była zainteresowana większa grupa osób. Dla jednej osoby nie zostanie bowiem opracowany cały plan. W takich sytuacjach można przeprowadzić indywidualną konsultację, ale jeśli jakieś hasło pada z kilku organizacji, to dla kierownika Działu Szkoleń stanowi ono już wiążący sygnał.

Związkowy Dział Szkoleń nie przestał pracować nawet w okresie pandemii. Wówczas zajęcia odbywały się w formule online. Gdy wiele osób pozostawało, chcąc nie chcąc w domach, rekrutacja potrafiła być nawet bardziej skuteczna niż zwykle. Ze względu na wygodną formę niektóre grupy szkoleniowe potrafiły liczyć wiele osób. Mimo to siłę napędową stanowią szkolenia przeprowadzane w tradycyjnej formie.

– Przekazywanie wiedzy podczas szkoleń online jest łatwiejsze, ale w przypadku warsztatów, a więc pracy grupowej nie jest to już taka prosta sprawa – zwraca uwagę Przemysław Sąpór.

– Oferta Działu Szkoleń zawiera wyjazdowe kilkudniowe warsztaty, ale także jednodniowe i kilkugodzinne spotkania realizowane w siedzibie Regionu Gdańskiego, biurach terenowych i oddziałach oraz w pomieszczeniach udostępnianych przez zakładowe organizacje związkowe – informuje Irena Jenda.

Nie tylko dla pomorskich związkowców

W niektórych z nich uczestniczą osoby spoza Regionu Gdańskiego. – Dotyczy to organizacji związkowych zarejestrowanych w Regionie Gdańskim, a funkcjonujących u pracodawców prowadzących działalność w innych rejonach kraju – mówi Przemysław Sąpór. – Dlatego często szkolimy osoby z terenu całej Polski, mimo iż administracyjnie podlegają one pod inny region. Mogą z nich korzystać na takich samych zasadach jak członkowie należący do Regionu Gdańskiego „Solidarności”.

Obecnie, ze względu na zbliżający się koniec związkowej kadencji, Dział Szkoleń skupia się na przygotowaniu organizacji związkowych do sprawnego i zgodnego z obowiązującą ordynacją przeprowadzenia wyborów na okres 2023–2028.

– Zależy nam na tym, aby jak najwięcej organizacji uczestniczyło w szkoleniach z ordynacji wyborczej – zaznacza Irena Jenda. 

Jak można już dostrzec w trakcie trwającej kampanii wyborczej, zdarzają się problemy z prawidłowym wypełnieniem dokumentacji, która jest podstawą dla stwierdzenia prawomocności przeprowadzonych wyborów.

– Takie elementy trzeba więc przećwiczyć i robimy to właśnie na szkoleniach z ordynacji wyborczej. Przypominamy także inne zasady – relacjonuje Tadeusz Grubich.

Kto już skorzystał?

Szkolenia wyborcze odbyły się już m.in. w Tczewie, Wejherowie oraz Lęborku. Były organizowane poza siedzibą ZRG, ponieważ łatwiej jest wyjechać na spotkanie osobie szkolącej, niż zebrać w Gdańsku całą grupę.

– Przypominamy także o zmianach prawnych i możliwości przeprowadzenia wyborów na różne sposoby, w zależności od potrzeby – dodaje Tadeusz Grubich. – Wybory stacjonarne były bowiem przeprowadzane w minionych kadencjach, ale teraz pojawiła się także opcja wyborów elektronicznych. Doradzamy więc, jak można to połączyć z zakładowym zebraniem delegatów, aby usprawnić cały proces.

Do końca listopada 2022 roku Region Gdański przeprowadził 26 szkoleń, w których wzięło udział ponad 300 osób. Prowadzili je (zależnie od poruszanej tematyki): Irena Jenda oraz Tadeusz Grubich i Przemysław Sąpór.

Tomasz Modzelewski