Członkowie Komisji Krajowej NSZZ „S” w jednogłośnie przyjętym stanowisku w sprawie wolnej Wigilii powiedzieli „Tak” dla wolnej Wigilii, stanowcze „Nie” dla dodatkowej niedzieli handlowej.

6 grudnia 2024 r. Sejm uchwalił nowelizację ustawy o dniach wolnych od pracy oraz niektórych innych ustaw. Jej podstawowym założeniem jest ustanowienie dniem wolnym od pracy dzień 24 grudnia, również dla pracowników zatrudnionych w placówkach handlowych, którzy dotychczas w Wigilię Bożego Narodzenia pracowali do godz. 14

– piszą związkowcy w przyjętym 10 grudnia br. stanowisku.

Członkowie Komisji Krajowej NSZZ „S” podnoszą, że wprowadzeniu wolnej Wigilii towarzyszy zmiana art. 7 ustawy o ograniczeniu handlu w niedziele i święta oraz w niektóre inne dni, która przewiduje zwiększenie liczby niedziel handlowych poprzedzających Wigilię Bożego Narodzenia z dwóch do trzech niedziel. Jednocześnie poprawka Senatu przewiduje, że pracownik lub zatrudniony może wykonywać pracę w handlu oraz wykonywać czynności związane z handlem nie więcej niż przez dwie niedziele poprzedzające Wigilię Bożego Narodzenia.

W ocenie Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność” opisane wyżej zmiany w prawie są krzywdzące dla pracowników handlu, którzy zostali potraktowani przez ustawodawcę jak pracownicy drugiej kategorii. Osoby zatrudnione w tej branży jako jedyne będą musiały – w świetle przyjętych rozwiązań – odpracować Wigilię – czytamy w stanowisku.

Związkowcy przekonują, że senacka poprawka tylko z pozoru poprawia sytuację pracowników sklepów. W rzeczywistości nie uwzględnia realiów panujących w tej branży. Ustanowienie trzeciej niedzieli handlowej w grudniu przy jednoczesnym zastrzeżeniu, że  pracownik będzie mógł pracować we dwie niedziele w tym miesiącu, będzie fikcją.

Handel od lat zmaga się z brakiem rąk do pracy. Gigantyczny deficyt kadrowy, widoczny szczególnie w grudniu podczas wzmożonego ruchu przed Świętami Bożego Narodzenia, sprawi najprawdopodobniej, że sieci handlowe, aby skompletować obsady sklepów w dodatkową niedzielę handlową, nie będą respektować przepisów wprowadzonych poprawką Senatu. Przyjęte rozwiązania sprawią zaś, że łamanie przepisów będzie się zwyczajnie opłacać sieciom handlowym

– piszą autorzy stanowiska.

Ponadto, jak przekonują, istnieje obawa, że ustawodawcy w przyszłości będą chcieli wprowadzać kolejne handlowe niedziele. Na to nie ma zgody Związku. Dlatego Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” stanowczo sprzeciwia się dyskryminacji pracowników handlu. Gorączka przedświątecznych zakupów nie może prowadzić do pracy ponad siły tej grupy zawodowej. Stojąc po stronie pracowników handlu Komisja Krajowa NSZZ „Solidarność” mówi „tak” wolnej Wigilii, ale stanowcze „nie” dodatkowej niedzieli handlowej.

Przypomnijmy, że w 2017 roku Sejm przyjął ustawę ograniczającą handel w niedzielę, której projekt był inicjatywą Komitetu Inicjatywy Ustawodawczej (m.in. NSZZ „Solidarność”). Od 1 marca do 31 grudnia 2018 roku handel był dozwolony jedynie w pierwszą i ostatnią niedzielę miesiąca. Kolejne lata przyniosły kolejne wolne od pracy niedziele. Ustawa wprowadzająca stopniowo zakaz handlu w niedziele weszła w życie 1 marca 2018 r. Od 2020 r. zakaz handlu nie obowiązuje jedynie w siedem niedziel w roku: ostatnie niedziele stycznia, kwietnia, czerwca i sierpnia, a także w niedzielę przed Wielkanocą oraz w dwie kolejne niedziele poprzedzające Boże Narodzenie. Uwaga – w ustawie przewidziano katalog wyjątków i w niedzielę prowadzić można m.in. działalność pocztową, jeśli przychody z tej działalności stanowią 40 proc. przychodów ze sprzedaży placówki; pracują cukiernie, lodziarnie, stacje paliw, kwiaciarnie, kawiarnie, sklepiki, gdy za ladą stoi właściciel lub franczyzobiorca oraz co oczywiste – zakłady w ruchu ciągłym, DPS, szpitale, służby mundurowe, kina, teatry itd.