PIT za 2021 rok można rozliczać od 15 lutego do 2 maja br. Podatnicy, jak co roku, mogą liczyć na rozliczenie przez resort finansów za pomocą e-PIT.

Żeby zobaczyć przygotowane przez urząd skarbowy rozliczenie swojej deklaracji, należy zalogować się poprzez profil zaufany, e-dowód albo bankowość elektroniczną. Innym sposobem jest logowanie się swoimi danymi podatkowymi (PESEL lub NIP) oraz podanie kwoty przychodów za poprzedni okres rozliczeniowy.

Już w 2021 roku pojawiło się kilka nowych ulg, związanych z pandemią koronawirusa, między innymi możliwość odliczenia darowizny na cele walki z COVID-19. W przypadku darowizn przekazanych w roku 2021:

• od 1 stycznia do 31 marca – można odliczyć kwotę, która odpowiada 150 proc. wartości darowizny,
• od 1 kwietnia do końca miesiąca, w którym odwołano stan epidemii ogłoszony z powodu COVID-19 – można odliczyć kwotę, która odpowiada 100 proc. wartości darowizny.

Klasycznymi corocznymi ulgami odliczanymi co roku od dochodu są:

1. Ulga dla niepełnosprawnych

Jej zadaniem jest częściowe choćby zrekompensowanie osobom niepełnosprawnym dodatkowych wydatków, które ponoszą w związku ze swoimi dolegliwościami.

Dla osób niepełnosprawnych przewidziano trzy ulgi: ulgę na sprzęt rehabilitacyjny w kwocie do odliczenia faktycznie poniesionych wydatków, ulgę na leki dla osób, którym lekarz zalecił stałe ich przyjmowanie oraz ulgę na samochód.

Z ulgi korzystać mogą zarówno osoby niepełnosprawne, jak i osoby, na których utrzymaniu pozostają osoby niepełnosprawne, np. współmałżonek, dzieci własne i przysposobione, rodzice, rodzice współmałżonka, rodzeństwo.

Roczne dochody osoby niepełnosprawnej pozostającej na utrzymaniu podatnika nie mogły przekroczyć w 2021 roku 15 010,56 zł. Do tej kwoty limitu nie zalicza się:

• zasiłku pielęgnacyjnego,
• świadczenia uzupełniającego, otrzymanego na podstawie przepisów o świadczeniu uzupełniającym dla osób niezdolnych do samodzielnej egzystencji,
• dodatkowego rocznego świadczenia pieniężnego dla emerytów i rencistów,
• alimentów na rzecz dzieci, o których mowa w ustawie PIT.
• Warunkiem skorzystania z ulgi rehabilitacyjnej jest posiadanie przez osobę, której dotyczy wydatek:
• orzeczenia o zakwalifikowaniu przez organy orzekające (powiatowe i wojewódzkie zespoły ds. orzekania o niepełnosprawności) do jednego z trzech stopni niepełnosprawności lub
• decyzji ZUS przyznającej rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową albo rentę socjalną, albo
• orzeczenia o niepełnosprawności osoby, która nie ukończyła 16 roku życia.

Jaką kwotę można odliczyć?

W przypadku wydatków:

• nielimitowanych – podatnik może odliczyć kwotę faktycznie poniesioną (wraz z ewentualnym podatkiem VAT),
• limitowanych „górną” granicą kwotową – podatnik może odliczyć kwotę faktycznie poniesioną, nie więcej niż określony w przepisach limit,
• poniesionych na zakup leków

Podatnik może odliczyć różnicę pomiędzy wydatkami faktycznie poniesionymi w danym miesiącu a kwotą 100 zł. Oznacza to, że jeśli leki kosztowały np. 230 zł, to odliczeniu podlega kwota 130 zł.

Do wydatków limitowanych należą:

1. opłacenie przewodników osób niewidomych I lub II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy inwalidztwa – odliczenie przysługuje w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym kwoty 2280 zł;
2. używanie samochodu osobowego, stanowiącego własność (współwłasność) osoby niepełnosprawnej lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną albo dziecko niepełnosprawne, które nie ukończyło 16 roku życia – odliczeniu z tego tytułu podlega kwota w wysokości nieprzekraczającej w roku podatkowym 2280 zł.

Ważne! Każdy z małżonków będący osobą niepełnosprawną ma swój własny limit odliczenia do kwoty 2280 zł.

Osoba niepełnosprawna lub posiadająca na utrzymaniu taką osobę niepełnosprawną, jeśli chciałaby skorzystać z ulgi na zakup lekarstw musi spełnić (oprócz ogólnych warunków uprawniających do skorzystania z ulg rehabilitacyjnych) następujące warunki:

• ponieść w danym miesiącu wydatki na zakup leków powyżej 100 złotych,
• posiadać dokument potwierdzający poniesienie wydatku (fakturę),
• posiadać pisemne zlecenie, wydane przez właściwego lekarza specjalistę, o konieczności stosowania zleconych leków.

Ważne: Sam paragon nie jest dowodem poniesienia wydatku przez daną osobę.

2. Ulga termomodernizacyjna

To wydatki poniesione na termomodernizację domu jednorodzinnego (ale nie w budowie) w wysokości maksymalnie 53 000 zł na jednego podatnika. Ulga ta obejmuje osoby, które dokonały modernizacji lokalu mieszkalnego albo swojego domu. Oznacza to, że gdy dana nieruchomość ma dwóch współwłaścicieli, to każdemu z nich z osobna przysługuje 53 000 zł do odliczenia – zatem razem 106 000 zł. Termomodernizacja to pojęcie, które może np. określać wymianę pieca węglowego na gazowy lub pompę ciepła. Może też być to wymiana okien na bardziej nowoczesne i energooszczędne albo instalacja fotowoltaiczna na dachu domu produkująca własną energię elektryczną. Ważne jest, aby każdy taki wydatek został udokumentowany odpowiednią fakturą i dowodem zapłaty.

Wydatki na przedsięwzięcie termomodernizacyjne, które nie znalazły pokrycia w twoim dochodzie (przychodzie) za rok podatkowy, w którym je poniosłeś, odliczysz w kolejnych latach. Nie będziesz mógł odliczać ich dłużej niż przez 6 lat, licząc od końca roku podatkowego, w którym poniosłeś pierwszy wydatek.

Jeśli w okresie trzech lat nie zrealizujesz przedsięwzięcia termomodernizacyjnego (licząc od końca roku podatkowego, w którym poniosłeś pierwszy wydatek), będziesz musiał zwrócić ulgę. Oznacza to, że będziesz musiał doliczyć do dochodu wcześniej odliczoną kwotę z tego tytułu za rok podatkowy, w którym upłynął trzyletni termin.

Należy dołączyć załącznik PIT/O.

3. Odliczenie wpłat na IKZE

Osoby fizyczne, zgodnie z odrębnymi przepisami, mają możliwość gromadzenia środków pieniężnych (inwestowania ich) w ramach indywidualnych kont zabezpieczenia emerytalnego (IKZE).

Wpłaty na IKZE dokonane przez podatnika w trakcie roku podatkowego do wysokości określonej w przepisach o indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego podlegają odliczeniu od dochodu (przychodu). Wpłaty na IKZE podlegają limitowaniu. Limit ten nie jest określony w ustawie podatkowej, lecz wynika z odrębnych regulacji. W 2021 roku wynosił 6310,80 zł lub 9466,20 zł (dla osób, które prowadzą działalność gospodarczą).

4. Ulga odsetkowa

Podatnicy, którzy podpisali umowę kredytu (pożyczki) do końca 2006 r. na sfinansowanie inwestycji mającej na celu zaspokojenie potrzeb mieszkaniowych, mogą odliczyć wydatki na spłatę odsetek od ww. kredytu. Odliczeniu podlegają odsetki od części kredytu nieprzekraczającej 325 990 zł. Prawo do odliczania kwoty odsetek przysługuje do końca terminu spłaty określonego w umowie, nie dłużej jednak niż do 31 grudnia 2027 r.

5. Ulga prorodzinna

Podatnik ma prawo skorzystać z ulgi podatkowej na każde małoletnie dziecko, w stosunku do którego w roku podatkowym przez co najmniej jeden dzień:

• wykonywał władzę rodzicielską,
• pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało,
• sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą.

Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych lub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Dotyczy to zarówno rodziców pozostających w związku małżeńskim lub partnerskim, jak i rodziców rozwiedzionych czy będących w separacji.

Wysokość odliczenia za każdy miesiąc kalendarzowy roku podatkowego wynosi:

• 92,67 zł, czyli 1112,04 zł rocznie na pierwsze dziecko,
• 92,67 zł, czyli 1112,04 zł rocznie na drugie dziecko,
• 166,67 zł, czyli 2000,04 zł rocznie na trzecie dziecko,
• 225 zł,czyli 2700 zł rocznie na czwarte i każde kolejne dziecko.

Podatnikowi wychowującemu jedno dziecko odliczenie przysługuje, jeżeli dochody podatnika:

1. pozostającego przez cały rok podatkowy w związku małżeńskim i jego małżonka, nie przekroczyły w roku podatkowym łącznie kwoty 112 000 zł (sumuje się dochody podatnika i jego małżonka),
2. niepozostającego w związku małżeńskim, w tym również przez część roku podatkowego, nie przekroczyły w roku podatkowym kwoty 56 000 zł, za wyjątkiem podatnika samotnie wychowującego małoletnie dziecko, do którego ma zastosowanie kwota dochodu w wysokości 112 000 zł.

Rodzice i opiekunowie dzieci, u których podatek wyliczony od ich wynagrodzeń jest zbyt niski, by odliczyć całą ulgę podatkową na dzieci, mają możliwość złożenia wniosku o zwrot tej niewykorzystanej kwoty ulgi prorodzinnej. Kwota zwrotu nie może przekroczyć jednak kwoty składek na ubezpieczenia społeczne oraz składek na ubezpieczenie zdrowotne podlegających odliczeniu w zeznaniu PIT rodziców.

Stan prawny na 15.03.2022 r.

Maria Szwajkiewicz