Będą zmiany w Radzie Dialogu Społecznego. Nowy rozkład sił pracodawców i związkowców

Do wykazu prac legislacyjnych Rady Ministrów wpisany został projekt zmian w ustawie o Radzie Dialogu Społecznego i innych instytucjach dialogu społecznego. Inicjuje je MRPiPS. Nie będzie zmian w przepisach o reprezentatywności organizacji związkowych. Istotne zmiany mają zostać wprowadzone w reprezentatywności organizacji pracodawców.

Obecnie strona związkowa jest reprezentowana w Radzie przez trzy organizacje, zaś strona pracodawców – przez siedem. Przewodniczącym Rady jest naprzemiennie przedstawiciel strony pracowników, strony pracodawców lub strony rządowej. Jego kadencja trwa rok. Obecnie pracom Rady przewodzi Piotr Duda, przewodniczący KK NSZZ „Solidarność”.

 

Powołanie w skład RDS reprezentantów NSZZ „Solidarność”

Strony pracowników i pracodawców mają być reprezentowane w Radzie Dialogu Społecznego na równi – przez odpowiednio trzy najliczniejsze reprezentatywne organizacje – zakłada projekt nowelizacji ustawy o RDS. Obecnie strona związkowa ma w RDS trzy organizacje, zaś strona pracodawców aż siedmiu przedstawicieli. W skład Rady wchodzą przedstawiciele strony rządowej, strony pracowników oraz strony pracodawców.

Jak czytamy w projekcie ministerialnym „Rada Dialogu Społecznego jest najważniejszą instytucją krajowego dialogu społecznego w Polsce. Stanowi ona forum dialogu trójstronnego w Polsce i współpracy strony pracowników, strony pracodawców oraz strony rządowej, funkcjonujące na poziomie centralnym. Rada prowadzi dialog w celu zapewnienia warunków rozwoju społeczno-gospodarczego oraz zwiększenia konkurencyjności polskiej gospodarki i spójności społecznej. Przez jej działanie jest realizowana zasada partycypacji i solidarności społecznej w zakresie stosunków zatrudnienia”.  

MRPiPS argumentuje, że od dnia wejścia w życie ustawy o RDS w 2015 r. liczba reprezentatywnych organizacji pracodawców prawie się podwoiła i wzrosła z czterech do siedmiu; istnieje dysproporcja w reprezentacji głosu strony społecznej, która może negatywnie oddziaływać na jakość i efektywność prowadzonego dialogu społecznego. Według ministerstwa, brak równowagi w liczbie reprezentatywnych organizacji związków zawodowych i organizacji pracodawców niesie ze sobą negatywne konsekwencje w funkcjonowaniu RDS.

 Stronę pracowników w Radzie reprezentują przedstawiciele reprezentatywnych organizacji związkowych. Za takie uznaje się ogólnokrajowe związki zawodowe, ogólnokrajowe zrzeszenia (federacje) związków zawodowych i ogólnokrajowe organizacje międzyzwiązkowe (konfederacje), które spełniają łącznie następujące kryteria: zrzeszają więcej niż 300 tys. członków będących osobami wykonującymi pracę zarobkową,  działają w podmiotach gospodarki narodowej.  

Z kolei za reprezentatywne organizacje pracodawców w świetle ustawy o RDS uznaje się ogólnokrajowe organizacje o charakterze ponadbranżowym, funkcjonujące na podstawie ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o organizacjach pracodawców lub ustawy z dnia 22 marca 1989 r. o rzemiośle, spełniające łącznie następujące kryteria: zrzeszają pracodawców, o których mowa w art. 11 pkt 2 ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach zawodowych, zatrudniających łącznie co najmniej 300 tys. osób wykonujących pracę zarobkową; zrzeszają pracodawców prowadzących podstawowy rodzaj działalności gospodarczej w co najmniej połowie sekcji PKD; posiadają wśród członków regionalne organizacje pracodawców o charakterze ponadbranżowym, mające siedziby w co najmniej połowie województw.

Obecnie w skali kraju trzy organizacje związkowe uzyskały orzeczenia o reprezentatywności –  Niezależny Samorządny Związek Zawodowy „Solidarność”, Forum Związków Zawodowych i Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych.

Strona pracodawców jest reprezentowana przez: Konfederacja Lewiatan, Federacja Przedsiębiorców Polskich, Pracodawcy Rzeczypospolitej Polskiej, Polskie Towarzystwo Gospodarcze, Związek Pracodawców Business Centre Club, Związek Przedsiębiorców i Pracodawców i Związek Rzemiosła Polskiego.

Strona pracowników i strona pracodawców Rady mają równą liczbę przedstawicieli, nie więcej niż 25 każda ze stron.      

Projektowana regulacja zmierza do przyjęcia zasady, że zarówno strona pracowników, jak i strona pracodawców są reprezentowane w Radzie przez odpowiednio trzy najliczniejsze reprezentatywne organizacje związkowe oraz trzy najliczniejsze reprezentatywne organizacje pracodawców.

W aspekcie kryteriów reprezentatywności organizacji pracodawców dodane ma być nowe kryterium, które ma potwierdzić, że dana organizacja nie została sztucznie stworzona przez zrzeszenie kilku – kilkunastu pracodawców płacących wysokie składki członkowskie. Polegać ma ono na wykazaniu, że organizacja uzyskuje z tytułu składek członkowskich przychód nie niższy, niż 30 proc. równowartości w złotych 2 milionów euro według średniego kursu ogłoszonego przez Narodowy Bank Polski w ostatnim dniu roku obrotowego poprzedzającego rok złożenia wniosku o stwierdzenie reprezentatywności.

Wprowadzona ma być w stosunku do organizacji pracodawców zakaz podwójnego członkostwa pracodawców w organizacjach – jako wyraz stosowania tych samych standardów do organizacji partnerów społecznych (obecnie taki zakaz obowiązuje związkowców).     

Projekt zakłada wprowadzenie mechanizmu ustalania składu RDS na okres czterech lat, według stanu na dzień 30 czerwca. Dla celów ustalenia najliczniejszej reprezentatywnej organizacji związkowych i najliczniejszej reprezentatywnej organizacji pracodawców organizacje mają przedstawiać ministrowi pracy prawomocne orzeczenia sądu w sprawie stwierdzenia reprezentatywności wydane w okresie do sześciu miesięcy przed 30 czerwca danego roku.   

Rząd planuje przyjąć projektowaną nowelizacją, przygotowaną w Ministerstwie Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej, w II kwartale 2025 roku.

[dkpdf-button]
Strona korzysta
z plików Cookies.
Korzystając ze strony wyrażasz zgodę na ich używanie. Dowiedz się więcej