Powołanie MKS i msza święta z udziałem kilku tysięcy robotników i mieszkańców Gdańska w niedzielę 17 sierpnia 1980 roku uratowały sierpniowy protest przed jego wygaszeniem. Konsekwencją było powstanie NSZZ „Solidarność”.

Międzyzakładowy Komitet Strajkowy został powołany nocą z 16 na 17 sierpnia 1980 roku na strajku solidarnościowym w Stoczni Gdańskiej im. Lenina. Podstawą działania MKS była lista postulatów, którą otwierało żądanie utworzenia wolnych związków zawodowych, niezależnych od partii politycznych i pracodawców. Pozostałe dotyczyły przestrzegania   praw i wolności obywatelskich, zniesienia przywilejów oraz poprawy warunków bytowych. Lista żądań powstała na podstawie postulatów strajkujących zakładów pracy, po gorącej dyskusjach w gronie liderów strajku ostatecznie zredagował je Bogdan Borusewicz i Andrzej Gwiazda. Był to moment przełomowy, gdyż w Stoczni Gdańskiej po porozumieniu z dyrekcją 16 sierpnia 1980 r. zostało kilkuset robotników.

MKS tworzyli: jako przewodniczący Lech Wałęsa, bezrobotny elektryk, wiceprzewodniczący Andrzej Kołodziej, spawacz-monter w Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, Bogdan Lis,  robotnik z  Elmoru, członek PZPR, członkowie: Lech Bądkowski, publicysta, Cichociemny, Joanna Duda-Gwiazda, inżynier z CETO,  Wojciech Gruszecki, nauczyciel akademicki z Politechniki Gdańskiej, Andrzej Gwiazda, inżynier z Elmoru, Stefan Izdebski, doker z Portu Gdynia, Lech Jendruszewski, monter w Stoczni im. Komuny Paryskiej w Gdyni, Jerzy Kmiecik, kadłubowiec ze Stoczni Północnej, Zdzisław Kobyliński, magazynier w PKS Gdańsk, Henryka Krzywonos, motornicza WPK, Stefan Lewandowski, dźwigowy w Porcie Gdańsk, Józef Przybylski, ślusarz z Budimoru, Jerzy Sikorski, monter ze Stoczni Remontowej, Lech Sobieszek, ślusarz w Siarkopolu, Tadeusz Stanny, technik z Rafinerii Gdańskiej, Anna Walentynowicz, suwnicowa ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina i Florian Wiśniewski, elektryk w Elektromontażu.

By przełamać blokadę na informacje o strajku i robotniczych żądaniach lista 21 postulatów MKS została spisana przez Arkadiusza Rybickiego i Macieja Grzywaczewskiego z Ruchu Młodej Polski na dwóch drewnianych tablicach. Zawieszono je 18 sierpnia nad stoczniową bramą nr 2.

23 sierpnia 1980 r. ukazał się pierwszy numer Strajkowego Biuletynu Informacyjnego „Solidarność” z listą postulatów. Ich treść jest na liście programu UNESCO „Pamięć Świata”.  W 1981 r. tablice zostały wypożyczone do Centralnego Muzeum Morskiego w Gdańsku na wystawę.

14 grudnia 1981 r. dwaj pracownicy muzeum, Wiesław Urbański, przewodniczący zakładowej „S” i Dariusz Chełkowski, kierowca, członek „S” wywieźli tablice, by je ukryć na strychu. We Wrzeszczu w skrytce tablice „ukrywały się” przez 15 lat, by trafić na powrót do Centralnego Muzeum Morskiego. Były prezentowane jako eksponaty na wystawie „Drogi do wolności”. Dzisiaj znajdują się w ECS. Powinny wrócić do Sala BHP Stoczni Gdańskiej, w której obradował MKS i podpisano porozumienie z władzami.

W niedzielę 17 sierpnia ks. Henryk Jankowski, proboszcz parafii św. Brygidy odprawił w stoczni mszę św. Najpierw jednak musiał zgodę wyrazić wojewoda gdański Jerzy Kołodziejski, a po nim ówczesny biskup gdański Lech Kaczmarek. W niedzielnej mszy uczestniczyło ponad tysiąc robotników ze Stoczni Gdańskiej im. Lenina i ze Stoczni Remontowej oraz przed bramą ok. dwóch tysięcy gdańszczan. Po mszy św. stoczniowcy wkopali drewniany krzyż w miejscu, w którym stanął pomnik Poległych Stoczniowców.

W Gdyni tego dnia, nie pytając o zgodę władz, ks. Hilary Jastak odprawił msze święte w Stoczni im. Komuny Paryskiej (przed bramą uczestniczyła w niej także rzesza rodzin stoczniowców) oraz w Porcie Gdynia.

Stoczniowe bramy tonęły w kwiatach, narodowych flagach. Zawieszono na nich obraz Matki Boskiej Częstochowskiej i portret papieża Jana Pawła II.

1 września 1980 r. gdański MKS przekształcił się w Międzyzakładowy Komitet Założycielski  nowotworzonych związków zawodowych z tymczasową siedzibą przy ul. Marchlewskiego 13 w Gdańsku.